U źródeł Warszawy
U źródeł Warszawy
Warszawa jest jedyną stolicą w Europie, której najstarsza historia pozostaje wciąż nieznana. Większość badaczy powstanie grodu i miasta łączy z osobą księcia Bolesława II, który w latach 1294-1313 doprowadził do zjednoczenia ziem Mazowsza. Pierwszym tytułującym się panem warszawskim, księciem wzmiankowanym w źródłach, jest Siemowit II (1313 r.). Powstanie grodu najczęściej datuje się na schyłek XIII w., niedługo przed lub równocześnie z lokacją miasta. Do dzisiejszego dnia obowiązuje koncepcja, zgodnie z którą gród lokalizuje się w obrębie południowo-wschodniej części Zamku. W tym kształcie teren grodu ograniczony miał być od strony miasta fosą i wałem, od wschodu i południa stromą skarpą wiślaną i wąwozem rzeczki Kamionki. Nie natrafiono natomiast na żadne ślady zabudowy grodowej.
W latach 40-tych XIV w. wzniesiono najwcześniejszą z dotychczas rozpoznanych budowli murowanych - Wieżę Grodzką. W sierpniu bieżącego roku rozpoczęto remont generalny Pałacu pod Blachą. Zgodnie z projektem do grudnia bieżącego roku pod dziedzińcem pałacu powstać miała podziemna komora techniczna. Przed rozpoczęciem robót ziemnych zdecydowano się przeprowadzić w tym miejscu wyprzedzające badania archeologiczne.
Tuż pod nawierzchnią dziedzińca natrafiono na poziom średniowiecznych nawarstwień z wyraźnym zarysem skrzyniowej konstrukcji drewnianej powszechnie stosowanej w tym okresie jako wewnętrzne wzmocnienie wałów grodowych. Jest to pierwsze w pełni udokumentowane odkrycie fragmentu umocnień grodu warszawskiego. Sensacyjna jest jego lokalizacja, która zmusza do całkowitej weryfikacji dotychczasowych hipotez na temat położenia, zasięgu i datowania tego założenia.
Wyjątkowa wartość naukowa tego odkrycia spowodowała podjęcie decyzji konserwatorskiej o wstrzymaniu inwestycji i kontynuowaniu badań archeologicznych w celu ustalenia linii przebiegu i zasięgu odsłoniętej konstrukcji. W ostatnich dniach po wewnętrznej stronie wału odkryty został duży fragment przewróconego muru gotyckiego. Dalsze badania pozwolą zatem również ustalić wzajemną relację odsłoniętych konstrukcji i odtworzyć procesy wpływające na przeobrażenia tego odcinka skarpy zamkowej.
