"Wielcy ludzie majowej konstytucji" – cykl wykładów towarzyszących wystawie
Wielcy ludzie majowej konstytucji
cykl wykładów towarzyszących wystawie
Polskie elity a upadek Rzeczypospolitej. 230 ocznica uchwalenia Konstytucji 3 maja
Wykłady dostępne są w trybie online na kanałach społecznościowych Zamku w serwisach Facebook i Youtube.
Archiwum wykładów:
22 lipca 2021 r. – Zakulisowe działania kobiet w okresie Sejmu Czteroletniego
Prowadzenie: dr hab. Agata Roćko, Instytut Badań Literackich PAN
8 lipca 2021 r. – Obrońcy Konstytucji 3 maja i reform Sejmu Czteroletniego na szlacheckiej prowincji (1791–1792)
Prowadzenie: dr hab. Dariusz Rolnik, Uniwersytet Śląski
20 maja 2021 r. – Inspiratorzy rewolucji majowej w oczach Francuzów
Prowadzenie: prof. Maciej Forycki – Uniwersytet Adama Mickiewicza, Poznań
13 maja 2021 r. – Wielcy ludzie Konstytucji 3 maja w kaznodziejstwie okolicznościowym epoki
Prowadzenie: dr Magdalena Ślusarska, Instytut Badań Literackich PAN
6 maja 2021 r. – Stanisław August Poniatowski, autor Konstytucji 3maja
Prowadzenie: prof. Zofia Zielińska, Uniwersytet Warszawski
Wykład zacznie się od przypomnienia, że w przypadku opublikowanego w 1793 r. dzieła O ustanowieniu i upadku Konstytucyi polskiej 3 maja 1791 r., które legło u podstaw czarnej legendy ostatniego króla, świadomie zatarte zostało jego autorstwo. Ułatwił to fakt, że ze względów taktycznych, uzgodnionych z przywódcami Sejmu Wielkiego, 3 maja 1791 r. Stanisław August nie wystąpił jako autor Konstytucji. W efekcie historycy późno zaczęli się orientować, jak doszło do jej powstania. Istotę wykładu stanowić będzie relacja o tym, jak i kiedy rozpoczęto prace konstytucyjne, z czego wynikło odrzucenie przez sejm projektu konstytucji Ignacego Potockiego, kiedy rozpoczął prace nad swoim projektem i ukończył go Stanisław August. Dalsza część wykładu opowiadać będzie o „ociosywaniu” królewskiego tekstu przez uczestników tajnych nad nim dyskusji, których wskutek zmian, jakich dokonano, uznajemy za współtwórców Ustawy rządowej 3 maja. Wykład zamknie wskazanie najważniejszych różnic między programem ustrojowym monarchy a tym, co z niego ostatecznie się ostało w Konstytucji 3 maja.
3 maja 2021 r. – „Łagodna rewolucja” 3 maja 1791 r.
Prowadzenie: dr hab. Piotr Ugniewski, Uniwersytet Warszawski
Wykład przedstawi drogę, jaką przebył Sejm Wielki od politycznych podziałów do zgody na głęboką reformę Rzeczypospolitej. Scharakteryzowane zostaną główne postaci stronnictwa reform. Ukazany będzie wkład króla Stanisława Augusta w pisanie Ustawy rządowej oraz postawa szerokich kręgów szlachty i elit mieszczańskich wobec dzieła 3 maja. Naświetlony zostanie pokojowy sposób dojścia do porozumienia najważniejszych środowisk Rzeczypospolitej w kontraście z pełną gwałtownych zdarzeń sytuacją w Europie Zachodniej w związku z rewolucją we Francji.
