"Niezwykły dar Króla. Pokaz naczyń z serwisu sułtańskiego ze zbiorów polskich"

Niezwykły dar Króla

Pokaz naczyń z serwisu sułtańskiego ze zbiorów polskich

28 maja – 31 października 2020 r.

Sala Gwardii Konnej Koronnej

Wystawa unikatowej ceramiki jest pierwszą ekspozycją w Zamku Królewskim w Warszawie po wznowieniu jego działalności. Prezentacja zespołu naczyń z serwisu sułtańskiego to wyjątkowe wydarzenie nie tylko w historii wystaw zamkowych, ale również w skali kraju. Pokazywany w Zamku po raz pierwszy, serwis ten jest najsłynniejszym dziełem Królewskiej Manufaktury Fajansu w Belwederze, założonej przez Stanisława Augusta i działającej w latach 1770–1780.

Bezcenny komplet stołowy wykonany w 1776 r. król przesłał w darze sułtanowi tureckiemu Abdulowi Hamidowi I, za pośrednictwem posła tureckiego Numan-beya, przebywającego z wizytą w Warszawie. Na naczyniach umieszczono malowaną złotem inskrypcję w języku tureckim, opracowaną przez nadwornego tłumacza języka tureckiego, Antoniego Kruttę. W przekładzie brzmi ona: Te prezenta i dary posyła Padyszachowi rodu Osmana Król Lechów ażeby najzupełniejszą miłość i szczerą życzliwość okazać. W stolicy Warszawie. Drugiego zestawu tych wyrobów, już bez dedykacji, monarcha używał w Zamku Królewskim w Warszawie, co potwierdza zapis w inwentarzu z 1795 r.

Reprezentacyjna zastawa stołowa ozdobiona została wyszukaną dekoracją malarską w typie Imari, wzorowaną ściśle na oryginalnej dalekowschodniej porcelanie z lat 1720–1730, której przykład pokazano na wystawie. Na naczyniach oprócz dedykacji znajdują się stylizowane chryzantemy, motyle i ptaki, a w centrum talerzy i półmisków – waza z kwiatami. Owalne półmiski obramowane są reliefowymi jaszczurowatymi formami, uchwyty wazy zaś mają postać trytonów.

Z odnotowanych w belwederskiej manufakturze 280 naczyń do pałacu Topkapı w Stambule trafiło 160. Do dziś, łącznie z obiektami należącymi do króla Stanisława Augusta, przetrwało ok. 90 elementów, rozproszonych w zbiorach prywatnych i muzealnych w Europie oraz  USA. Najwięcej obiektów – 52 półmiski, talerze i solniczki – zachowało się w pałacu Topkapı. W Polsce ocalało 19 naczyń, z czego aż 8 znajduje się w Zamku Królewskim w Warszawie.

Wystawa czynna w ramach Trasy Królewskiej w godzinach otwarcia Zamku:

W środy wstęp bezpłatny

Zwiedzanie wyłącznie indywidualne, obowiązują limity wejść

Zapis z webinarium Ceramika, fascynacja i dyplomacja – wokół serwisu sułtańskiego

​