230. rocznica uchwalenia Konstytucji 3 maja. Polskie elity a upadek Rzeczypospolitej

Witaj maj, 3 maj!
#WitajMaj3Maj, #3MajPoKrólewsku

Z okazji 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja, Zamek Królewski w Warszawie przygotował szereg wydarzeń, przede wszystkim wystawę pt.

Polskie elity a upadek Rzeczypospolitej. 230 rocznica uchwalenia Konstytucji 3 maja

1 maja–8 sierpnia 2021 r.

Wystawa poświęcona Ustawie rządowej to wydarzenie, do którego organizacji w sposób szczególny skłania nas fakt, że to właśnie w Zamku Królewskim w Warszawie, w Sali Senatorskiej, miało miejsce zaprzysiężenie tego dokumentu o wyjątkowym znaczeniu nie tylko w dziejach polskiego parlamentaryzmu, ale również w historii powszechnej.

Zamkowa wystawa o Konstytucji 3 maja jest w istocie powrotem do wielkiej debaty o stanie Rzeczypospolitej w tych dramatycznych dziesięcioleciach, kiedy potrzeba modernizacji państwa na wzór zachodni walczyła z sarmacką tradycją i przywiązaniem do starych wzorów, kiedy trwanie przy dawnym stylu życia stawało się anachronizmem, a poszukiwanie sojuszników w walce o utrzymanie „krynicy demokracji” prowadziło do zdrady narodowej.

– napisał we wstępie do katalogu wystawy, prof. dr hab. Wojciech Fałkowski, Dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie – Muzeum

Celem ekspozycji jest przybliżenie nie tylko samego dzieła Konstytucji, ale i postaw tych, którzy współuczestniczyli w jego tworzeniu lub byli świadkami tego procesu, a więc przedstawicieli ówczesnych elit państwowych. Autorzy dokumentu i jego obrońcy skonfrontowani zostaną z przeciwnikami, „hersztami” targowickimi, a także tymi, którzy – choć początkowo wspierali dzieło 3 maja – ostatecznie ulegli presji okoliczności, łudząc się, że polityka kompromisu wobec Rosji okaże się korzystna. Mamy nadzieję, że gromadzony materiał pozwoli zrozumieć dylematy, przed jakimi stawali obywatele Rzeczypospolitej w dobie jej upadku, a także zachęci widza do poszukiwania odpowiedzi na pytania o historyczne źródła współczesnych podziałów politycznych. Wystawa składa się z sześciu części: W obronie wiary i wolności, Wolni od hańbiących obcej przemocy nakazów, Rok monarchii konstytucyjnej, O przywrócenie wolności republikańskiej, W obronie granic, praw i swobód ojczystych oraz Przykrym ulegać okolicznościom. Ekspozycję zamknie tragiczne memento insurekcji kościuszkowskiej. Więcej o wystawie>

Od 15 czerwca przy zakupie biletu na Trasę Królewską wystawę można zwiedzić bezpłatnie.

Wystawa dostępna jest także bezpłatnie w każdą środę.

Zaproszenie na wystawę:


Film towarzyszący wystawie:

Wystawie towarzyszy katalog, materiały filmowe (w tym oprowadzanie kuratorskie), cykl wykładów Wielcy ludzie majowej konstytucji oraz program edukacyjny dla dzieci i dorosłych Witaj maj, 3 maj

Prezentacja katalogu wystawy:

Wydarzenia towarzyszące:

29 kwietnia 2021 r. o godz. 11:00 odbyło się uroczyste spotkanie inaugurujące obchody 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja oraz otwierające wystawę Polskie elity a upadek Rzeczypospolitej. 230. rocznica uchwalenia Konstytucji 3 maja. Spotkanie miało charakter debaty na temat historycznego znaczenia Konstytucji 3 maja dla ówczesnej Polski. Udział wzięli: prof. Piotr Gliński, Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, prof. Wojciech Fałkowski, Dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie – Muzeum i Paweł Szałamacha, Członek Zarządu Narodowego Banku Polskiego. Relacja ze spotkania >>

Witaj maj, 3 maj!

W dniach 28 kwietnia–3 maja Zamek udekorowany został szesnastoma ok. dziesięciometrowymi flagami wywieszonymi w oknach wszystkich elewacji.

W dniach 30 kwietnia–3 maja, od godz. 20.00 do 24.00, na elewacji wschodniej Zamku wyświetlana była  okolicznościowa iluminacja.

2 maja o godz. 11.15 w ramach obchodów Dnia Flagi RP odbyła się ceremonia podniesienia flagi państwowej na maszt Wieży Zegarowej Zamku Królewskiego w Warszawie. Opuszczenie flagi Rzeczypospolitej Polskiej odbyło się 3 maja o godz. 19.00.

Dział edukacji przygotował szereg propozycji dla dzieci i młodzieży, w tym lekcje online dla uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych oraz pomocnicze materiały edukacyjne dotyczące historii uchwalenia Konstytucji 3 maja, jak również obrazów Jana Matejki (więcej informacji).

Podcasty:

Seria Czytając Konstytucję – fragmenty Ustawy rządowej z komentarzem historycznym:

Wykłady online:

3 maja 2021 r. – "Łagodna rewolucja" 3 maja 1791 r. – wykład z cyklu Wielcy ludzie majowej konstytucji. Prowadzenie: dr hab. Piotr Ugniewski, Uniwersytet Warszawski



3 maja 2021 r. godz. 12.00 – Pierwsza Konstytucja w Europie: dlaczego 3 maja 1791 ma znaczenie – wykład prof. Richarda Butterwicka-Pawlikowskiego przygotowany w kooperacji z Instytutem Polskim w Londynie

Filmy:

1. Sekrety obrazu Jana Matejki „Konstytucja 3 Maja 1791 roku – film edukacyjny z udziałem Anny Popek i Tomasza Drapały

2. Seria Ożywione obrazy:

Rejtan – Upadek Polski

Konstytucja 3 maja 1791 roku

Katalog wystawy, zawierający eseje i reprodukcje obrazów, a także pamiątki z motywami poświęconymi ekspozycji dostępne są w sklepie stacjonarnym (czynnym od wtorku do soboty w godz. 10.00–16.00) oraz internetowym.

Mecenas

Partner Strategiczny Jubileuszu

Partnerzy Jubileuszu

 Partnerzy Zamku

 Patroni medialni